Položaji bolesnika u postelji i kako im adekvatno pristupiti
Mart 17, 2023
Položaj bolesnika u postelji može da odredi dalji tok bolesti, može usloviti trajanje lečenja, način terapije, a može da dovede i to pojave oštećenja na koži.
Pročitajte više o tome u blogu o “dekubitisu”.
Položaj tela u postelji može da dovede i do problema sa drugim organima; pre svega sa karlicom, kukovima, sa kičmom…
Ima li rešenja?
Tim “Ortopedija - Novi život” vas vodi kroz važan segment svake bolesti, a to je ležanje i položaj bolesnika u postelji.
Od čega on zavisi? Kako se određuje? Kako učiniti da pacijentu bude udobno, zavisno od oboljenja?
Takođe, predložićemo i nekoliko načina da boravak pacijenta u krevetu olakšate (usuđujemo li se reći i ulepšate?).
Evo kako i do udobnog (bolničkog) kreveta i ležanja bez bola i nelagode.
Negovanje bolesnika u postelji
Položaji bolesnika u postelji zavise od njegovog zdravstveng stanja i pokretljivosti koju je zadržao (ili nije) tokom bolesti, i tokom terapije.
Nega starih ljudi je posebna kategorija, jer s godinama, sve prirodne i samostalne funkcije spontano slabe, i stare osobe postaju sve zavisnije od ljudi u svom okruženju.
Zašto?
- Smanjuje se pokretljivost kostiju i zglobova
- Mišići postaju rigidniji
- Stari nameštaj postaje neudobniji (javlja se potreba za novim krevetom, ili dušekom, npr. antidekubitnim…)
- Pitanja terapije zahtevaju potpuno nove položaje u krevetu
Pitanje pokretljivosti pacijenta
Trenutna pokretljivost pacijenta je jedan od važnijih kriterijuma na osnovu koga se procenjuje položaj bolesnika u postelji, odnosno na kojoj strani (i kako) bolesnik treba da leži.
Tom prilikom, određuje se jedan (ne nužno) od tri vrste položaja bolesnika u krevetu, a to su:
- Aktivan
- Pasivan, i
- Prinudni
1. Aktivni položaji bolesnika u postelji: pacijent sam bira položaj
Aktivni položaj bolesnika u postelji znači da je pacijent zadržao mogućnost da zauzme položaj kakav mu odgovara. Samostalno i bez većeg napora, prema raspoloženju. U većini slućajeva, za ovaj položaj bolesnika u krevetu nije potrebna pomoć stručnog lica.
2. Pasivni položaj pacijenta u postelji
Pasivan položaj bolesnika u krevetu zauzimaju teški bolesnici. Ovi pacijenti su najčešće u velikoj meri fizički iscrpljeni, i samostalno pomeranje je otežano ili potpuno onemogućeno.
Pasivni položaji bolesnika u postelji znače i da će pacijentu biti potrebna pomoć medicinskog osoblja ili negovateljica.
Kako biste na adekvatan način brinuli o težim bolesnicima, biće potrebno prilagoditi i opremu kojom se služite u kući/bolnici i dr.
Kvalitetan bolnički krevet će olakšati pomeranje i uspravljanje pacijenta, a dobar dušek će preduprediti pojavu dekubita.
Savetujemo vam da se na našem sajtu upoznate sa proizvodima koji vam mogu koristiti.
- Medicinski i bolnički nameštaj (za dobar krevet)
- Antidekubitna sredstva (Obavezno!)
- Jastuci, navlake, mušeme i dr.
3. Prinudni položaj bolesnika u postelji
Za pacijente koji zauzimaju prinudni položaj u krevetu, kaže se da su najrizičniji. Ovi pacijenti spadaju u najugroženije jer imaju veći rizik da se kod njih razviju komplikacije, od, na primer, dekubitusa.
Prinudni položaj bolesnika u krevetu značiće da taj pacijent sve vreme mora provesti u istom položaju, ili u onom koji im u izvesnoj meri čini bol podnošljivom.
Osnovni položaji bolesnika u postelji
Osim položaja vezanih za pokretljivost tela, pacijenti u krevetu mogu da zauzimaju određene položaje koji imaju i stručne nazive.
Neki od najčešćih su:
- Fovlerov položaj bolesnika u postelji
- Ortopnoični položaj bolesnika - kod izuzetno otežanog disanja, problema sa astmom i srcem
- Trendelenburg položaj
- Kvinkeov položaj bolesnika u postelji - kod respiratornih oboljenja gde je prisutna velika količina sekreta
- Kolemanov položaj pacijenata u krevetu - položaj u besvesnom stanju
- Koleno-lakatni položaj - kod bolova u trbušnoj šupljini
Fovlerov položaj bolesnika u postelji
Fovlerov položaj bolesnika u krevetu može da podrazumeva sedeći ili polusedeći položaj. Bolesnici koji imaju potrebu za ovakvim položajem u krevtu, obično imaju problema sa otežanim disanjem u ležećem položaju.
Ovi pacijenti mogu imati ogromne benefite od bolničkog kreveta koji ima mehanizam podizanja i spuštanja uzglavlja, ali i njihovi negovatelji olakšavaju sebi trenutke kada je pacijenta neophodno podići ili spustiti.
Trandelenburg položaj pacijenta u krevetu
Trandelenburg položaj pacijenta u krevetu je karakterističan po položaju ukoso. Glava pacijenta je niža u odnosu na ekstremitete. Priliv krvi u centralni nervni i sistem i vitalne organe kao što su srce i pluća, je povećan u ovom položaju.
! Okretanje bolesnika u postelji
Nega bolesnika u krevetu podrazumeva i obavljanje rutine koja zahteva pomeranje bolesnika u postelji, odnosno njihovo okretanje.
Okretanje bolesnika u krevetu nephodno je zbog održavanja higijene, kupanja/brisanja, presvlačenja, promene pelena, i dr.
Važno!
Bolesnik se u postelji pomera prema gornjoj ivici postelje, ulevo ili udesno, zavisno od strane kreveta na kojoj vi kao negovatelj baratate.
Postoji razlika u načinu kako se tretiraju/okreću nepokretni pacijenti, u odnosu na bolesnike koji su pokretni.
Pomeranje i okretanje bolesnika u postelji je važno zato što postoji rizik od dobijanja dekubitisa ako je telo duže vreme (danima) u istom položaju.
Dekubitalne rane nastaju na mestima gde krevet pritiska najmekša tkiva, najčešće usled ležanja.
Bolesnikov krevet takođe zauzima važno mesto u prevenciji dekubitisa. Dušek na kom spava treba da poseduje mehanizam samoprovetravanja, i da deluje kao masažer na kritična mesta.
Kako pacijenta treba okretati u intervalu od dva sata, korišćenje svih sredstava koja umanjuju trajnost pritiska na jednom mestu, a bez potrebe za stalnim pokretanje samog bolesnika, olakšaće vam i brigu o njemu, a samom pacijentu učiniti ležanje sigurnijim i udobnijim.
Tim “Ortopedije - Novi život” je specijalizovan za pružanje usluga i opreme iz oblasti zdravstvene nege. Naša misija je pomoć korisnicima (pacijentima i njihovim negovateljima) da pronađu nameštaj, opremu i savete, poštujući dostojanstva i potreba svih obolelih.
 (4).png)
